Η κατάσταση της ανθρωπότητας στην εποχή μας είναι όπως την περιγράφει ο Προφητάνακτας Δαβίδ εκεί που λέει:
Άφρονας είπε στην καρδιά· Θεός πως δεν υπάρχει.
Άνομοι καταντήσανε και κλέφτουν κι αδικούνε,
κάποιον να κάνει το καλό κι αν ψάξουν δεν θα βρούνε.
Απ’ τα ουράνια ο Κύριος είπε στη γη να σκύψει,
έναν να βρει που σκέφτεται ή να τόνε ζητήξει.
Όλοι παραστρατήσανε κι είχαν αχρείοι γίνει,
κανείς δεν έκανε καλό, ένας δεν είχε μείνει»1
(Ψαλ. 13,1-3).
Και τις προφητείες των Αγίων μας να μην έχει διαβάσει κανείς, εάν γνωρίζει λιγάκι την ιστορία και τις μυθολογίες των λαών της γης, καταλαβαίνει. Το πράγμα έφτασε στο απροχώρητο, σάπισε. Μοιραία, έρχεται μεγάλος πόνος· ο κύκλος κλείνει με κάθαρση. Είμαστε στο παρά ένα, και η αναμονή –για όσους την νιώθουν– είναι βασανιστική. Μα είναι ο Χριστός κι η Παναγιά κι οι καλοί μας Άγιοι ελπίδα και παρηγοριά κι ανάσα.
Μεθαύριο γιορτάζει αυτός ο γίγαντας της Πίστης μας, ο Άγιος Προφήτης Ηλίας.
Πρέπει να τον τιμήσουμε και να τον παρακαλέσουμε να μας βοηθήσει. «Ο προφήτης Ηλίας είναι πολύ τιμημένος από εμάς τους Έλληνες. Όπου να πας θα δεις ρημοκλήσια του απάνω στις κορφές των βουνών, από τα μικρά ως τα μεγάλα».2 Πράγματι, όπως τον έχουμε πολύ ψηλά στη συνείδησή μας, έτσι χτίζουμε και τα ξωκλήσια του ψηλά στις κορυφές των βουνών μας. Το αξίζει απόλυτα αυτός ο «πύρινος Άγιος»2 που είναι όντως «ο ένσαρκος Άγγελος των προφητών η κρηπίς, ο δεύτερος πρόδρομος της παρουσίας Χριστού, Ηλίας ο ένδοξος», όπως ψάλλουμε στο τροπάριό του. Γιατί όμως ο Προφήτης Ηλίας θεωρείται τόσο σπουδαίος και από πολλές απόψεις μοναδικός;
Είναι πολλοί οι λόγοι. Θα ξεχωρίσω μόνο μερικούς που κατά τη γνώμη μου είναι πολύ ιδιαίτεροι. Ένας απ’ αυτούς είναι το ότι ο Προφήτης Ηλίας αναλήφθηκε ενσώματος, χωρίς να γνωρίσει θάνατο. Μ’ άλλα λόγια, τον πήρε ο Θεός κοντά Του, χωρίς να πεθάνει. Θα γνωρίσει, βέβαια, θάνατο στο μέλλον – και μάλιστα μαρτυρικό, καθώς θα είναι ο ένας από τους δύο προφήτες που θα στείλει ο Θεός στα έσχατα χρόνια της Αποκάλυψης, για να στηρίξουν τους πιστούς και να ελέγξουν τον αντίχριστο.
Το θηρίο θα τους φονεύσει, και οι εκμαυλισμένοι, αμετανόητοι και κολασμένοι άνθρωποι της εποχής –αυτοί που έλαβαν το χάραγμα– θα χαίρονται, καθώς θα βλέπουν τα άταφα πτώματα των δύο μαρτύρων εκτεθειμένα για τρεισήμισι μέρες σε πλατεία των Ιεροσολύμων (Αποκ. 11,3-12).
Όμως: «Ο αρνητής του Θεού διάβολος, που δεν έχει υπόσταση γιατί δεν στέκεται στο Είναι του Θεού, θανατώνει διά του θηρίου που βγαίνει από την άβυσσο και είναι όργανό του τους δύο μάρτυρες. Και ενώ φαίνεται να νικά και να κυριαρχεί και οι άνθρωποι ανακουφισμένοι από την θανάτωση των μαρτύρων χαίρονται και ανταλλάζουν δώρα, η πνοή του Θεού δίνει στους μάρτυρες ζωή, και, ακούγοντας το κάλεσμα του Θεού, ανεβαίνουν στον ουρανό μέσα σε ένα σύννεφο, όπως αναλήφθηκε και ο Χριστός στους ουρανούς…».3
Έτσι, ο Προφήτης Ηλίας, γίνεται μια τελείως ιδιαίτερη περίπτωση ένθεου ανθρώπου, που διατρέχει ενσώματος τους αιώνες πριν, κατά και μετά την ενανθρώπιση και έλευση του Χριστού στη γη. Τον καιρό της Παλαιάς Διαθήκης συνομιλεί και συναντά τον Κύριο ως «φωνή αύρας λεπτής» στο όρος Χωρήβ (Γ’ Βασ. 19,11-12). Στην Καινή Διαθήκη συνομιλεί μαζί Του παρέα με τον Μωυσή κατά τη Μεταμόρφωση (Ματθ. 17,3). Στα έσχατα χρόνια –αυτά της Αποκάλυψης– θα πολεμήσει τον αντίχριστο, θα κηρύξει και θα θαυματουργήσει για 1.260 ημέρες στηρίζοντας όσους παραμένουν πιστοί στον Χριστό. Τέλος, θα μαρτυρήσει και θα αναληφθεί στους ουρανούς (Αποκ. 11,3-12).
Σκεφτείτε, βέβαια, πόσο μεγάλη αγωνία είναι να περιμένει κανείς το θάνατό του, και ειδικά τον μαρτυρικό. Ίσως η αναμονή του μαρτυρίου να είναι ένα μεγαλύτερο βασανιστήριο κι από το ίδιο το μαρτύριο και το θάνατο. Από αυτήν την άποψη, ο Προφήτης Ηλίας που περιμένει αιώνες για να μαρτυρήσει, ίσως να είναι ο μεγαλύτερος μάρτυρας. Αυτόν διαλέγει, λοιπόν, ο καλός μας Θεός για μια τόσο δύσκολη αποστολή. Γιατί αυτός διαθέτει ατσάλινη πίστη και ακατάβλητο θάρρος. Έχει ασύγκριτη γενναιότητα, υπομονή και αντοχή.
Νά λοιπόν γιατί: «Αυτός ο άγιος ξεχωρίζει ανάμεσα στους άλλους, και με όλο που ήτανε άνθρωπος, φαίνεται σαν κάποιο υπερφυσικό και μυστηριώδες πλάσμα, που έρχεται και ξανάρχεται στον κόσμο».2
Έχει, βέβαια, και ένα ακόμα χαρακτηριστικό των πολύ σπουδαίων Αγίων Πατέρων. Είναι ο έλεγχος της αντίχριστης κοσμικής εξουσίας. Πολλά τα παραδείγματα. Ο πιο μεγάλος Άγιος, ο Αϊ-Γιάννης ο Πρόδρομος, για παράδειγμα, έλεγξε την εξουσία, η οποία τον φυλάκισε και τον σκότωσε γι’ αυτό. Ο Προφήτης Ηλίας δεν έλεγξε μόνο τον Βασιλιά Άχαβ και την Ιεζάβελ. Πρόκειται να ελέγξει την προσωποποίηση του πατέρα όλων των απάνθρωπων εξουσιαστών του κόσμου ανά τους αιώνες: τον αντίχριστο.
Όπως πριν, όπως μετά, όπως πάντα, έτσι και τώρα: βάλε Αϊ-Λια το χέρι σου.