Στὴν ἱστοσελίδα parallaxi ἡ καθηγήτρια τοῦ Τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ κ. Ἀγγελικὴ Ζιάκα καὶ ὁ ἐπίκουρος καθηγητὴς (τοῦ ἴδιου Τμήματος) κ. Πέτρος Παναγιωτόπουλος δημοσίευσαν ἀπὸ κοινοῦ ἄρθρο μὲ τίτλο «Γυρίζοντας σελίδα». Τὸ συγκεκριμένο, ὀλίγιστων καὶ μικρῶν παραγράφων, κείμενο ἀναφέρεται στὸ πρόσωπο τοῦ Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Ἀνθίμου, ἐφόσον προέκυψε ἡ παραίτησή του (Αὔγουστος 2023).
Καταρχάς, ἀναρωτιέται κανείς, γιατί χρειάζονται δύο καθηγητὲς προκειμένου νὰ γράψουν λίγες ἀράδες, στὶς ὁποῖες ἐκφράζονται δίχως σοβαρὰ ἐπιχειρήματα καὶ κορακοτροποῦν παραπολιτικά, μετὰ τὴν παραίτηση τοῦ γηραιοῦ ἱεράρχη. Ποιά, δηλαδή, ἡ ἀναγκαιότητα τοῦ ἀνωτέρω συνασπισμοῦ, προκειμένου νὰ συνταχθεῖ ἕνα τόσο ἁπλὸ καὶ ἀναιτιολόγητο δημοσίευμα;
Τὸ κεντρικὸ σημεῖο ἀναφορᾶς τοῦ κειμένου τους εἶναι τὸ ἑξῆς:
«Στὴν Ἀλεξανδρούπολη ἦταν γνωστὸς γιὰ τὸ μεγάλο φιλανθρωπικὸ ἔργο ποὺ ἀνέπτυξε, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν καλλιέργεια ἑνὸς θερμοῦ καὶ φιλικοῦ κλίματος μὲ τὴ μουσουλμανικὴ μειονότητα τῆς περιοχῆς. Στὴ Θεσσαλονίκη ὡστόσο, στὴν ὁποία ἐξελέγη τὸ 2004, προσέγγισε ἐμφανῶς τὰ αἰσθήματα τοῦ συντηρητικοῦ ἀκροατηρίου τῆς πόλης, κυρίως στὸν δημόσιο διάλογο γιὰ τὰ ἐθνικὰ θέματα πρωτοστατώντας μὲ πύρινους λόγους ἐκ τοῦ ἄμβωνος σὲ συλλαλητήρια γιὰ τὴ «Μακεδονία». Εἶναι χαρακτηριστική, ἐπίσης, ἡ ἐπιμόνως ἀρνητικὴ στάση του στὸ αἴτημα τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου καὶ τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας γιὰ τὴν ἵδρυση Εἰσαγωγικῆς Κατεύθυνσης Μουσουλμανικῶν Σπουδῶν στὸ Τμῆμα Θεολογίας τοῦ ΑΠΘ, παρ’ ὅλο ποὺ οἱ τέσσερις Μητροπολίτες τῆς Θρᾴκης εἶχαν ἐκφραστεῖ ἐξαρχῆς ἀπολύτως θετικὰ γιὰ τὴν ὑλοποίησή της».
Προφανῶς, οἱ δύο συντάκτες, Ζιάκα καὶ Παναγιωτόπουλος θέλουν νὰ παρουσιάσουν -ὄντας πάντως μὴ ἐξειδικευμένοι στὴν Ἰσλαμολογία- ὡς ἀντιφατικὴ τὴ σχέση τοῦ Μητρ. Ἀνθίμου μὲ τὰ «ἰσλαμικά». Φαίνεται δὲν θέλουν νὰ ἐννοήσουν ὅτι ἀκριβῶς ἐπειδὴ ὁ Μητροπολίτης εἶχε τὴν ἐμπειρία στὴν Ἀλεξανδρούπολη, καταλάβαινε πὼς δὲν ἅρμοζε ἡ ἵδρυση ἑνὸς Τμήματος Ἰσλαμικῶν σπουδῶν ἐντός τοῦ Τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ. Καθίσταται ἔτσι φανερὸ ὅτι οἱ δύο καθηγητὲς δὲν διάβασαν τὴν ἐπιχειρηματολογία τοῦ Μητροπολίτη, ἡ ὁποία ἐπαληθεύθηκε, ἐφόσον τὸ Τμῆμα Ἰσλαμικῶν Σπουδῶν ἱδρύθηκε ἀπὸ διδάσκοντες τοῦ Τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἀνειδίκευτοι ὡς πρὸς τὰ ἰσλαμικά, γεγονὸς ποὺ προσβάλλει τὴν ἐπιστημολογία καὶ τὴν ποιότητα τέτοιων σπουδῶν.
Σημειώνεται μάλιστα ὅτι, ἔτσι ἀπομείωσαν καὶ τὴν ποιότητα εἰδίκευσης τοῦ Τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ, ἀπαξιώνοντας τὶς ὀρθόδοξες θεολογικὲς σπουδές, τὶς ὁποῖες τίμησαν μὲ τὴν παρουσία τους καὶ τὶς σπουδές τους στὴ Θεσσαλονίκη πολλοὶ ξένοι ὀρθόδοξοι θεολόγοι κατὰ τὸ παρελθόν. Μὴ ξεχνᾶμε μάλιστα ὅτι, ἡ Θεολογικὴ Σχολὴ Θεσσαλονίκης καθιερώθηκε παλαιότερα σὲ παγκόσμιο ἐπίπεδο μὲ τὴν ἔκδοση τῶν ἔργων τοῦ δευτέρου Πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας καὶ Πρύτανη τοῦ Ἡσυχασμοῦ, Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ.
Συνεχίζοντας τὴν ἀνάγνωση τοῦ συνασπισμένου ἄρθρου, διαβάζουμε στὴν τελευταία παράγραφο:
«Ἐλπίζουμε ὅτι τὸ πρόσωπο ποὺ θὰ ἐπιλέξει ἡ Σύνοδος νὰ ἀντικαταστήσει τὸν Μητροπολίτη Ἄνθιμο θὰ καταφέρει νὰ ἀποκαταστήσει τὶς σχέσεις τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας μὲ τὰ εὐρύτερα στρώματα τῶν κατοίκων τῆς πόλης – κάτι ποὺ τῆς ὀφείλεται ἐδῶ καὶ 55 χρόνια, μετὰ τὴν τραυματικὴ ἔξωση τοῦ Παντελεήμονα Α΄ (Παπαγεωργίου) ἀπὸ τὴ δικτατορία τῶν συνταγματαρχῶν».
Ἐδῶ, οἱ συντάκτες τοῦ ἄρθρου, ὅπως φανερώνεται ἀπὸ τὸ λόγο τους, μπερδεύουν τὴ Σύνοδο μὲ τὸ Σύλλογο! Γιὰ αὐτὸ καὶ δὲν ἀναφέρονται στὴν Ἁγιοπνευματικὴ ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἐλπίδα τους εἶναι ξεκάθαρα πολιτικοῦ χαρακτήρα, μιλώντας ἁπλὰ γιὰ ἀντικατάσταση τοῦ Μητροπολίτη, ὁ ὁποῖος παρουσιάζεται σὰ νὰ ἦταν ἐκτὸς Θεσσαλονίκης, ἄσχετος μὲ τοὺς ποιμαινόμενους αὐτῆς τῆς πόλης καὶ ἀπρόσιτος!
Σαφῶς δὲν βλέπουν οὔτε κατ’ ὄναρ πνευματικὸ γεγονὸς στὴν Ἐκκλησία καὶ ἀνάδειξη ἁγίων ἐπισκόπων. Γι’ αὐτὸ μιλοῦν γιὰ ἐκλογές, σὰ νὰ εἶναι μέλη τῆς πολιτικῆς γραμματείας ἢ τῆς κεντρικῆς ἐπιτροπῆς ἑνὸς κόμματος, κάνοντας λόγο γιὰ τὴν ἀποκατάσταση τῶν σχέσεων «τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας μὲ τὰ εὐρύτερα στρώματα τῶν κατοίκων τῆς πόλης». Ἡ ἀποκατάσταση τοῦ ἀνθρώπου στὴ σχέση του μὲ τὸν Θεὸ οὔτε ποὺ ἀπασχολεῖ τὸν ἰδεολογικό τους ἐγκλωβισμό.
Ἴσως οἱ ἴδιοι, οἱ ἐν συνασπισμῷ συγγραφεῖς, μπερδεύουν τὶς πολιτικὲς φιλοδοξίες τους μὲ τὴν παραεκκλησιαστικὴ γραφή, μετρώντας τὸ ἐκκλησιαστικὸ γεγονὸς καὶ τὶς ἀνάγκες του μὲ διαιρετικά κομματικὰ μέτρα, ποὺ ἐξυπηρετοῦν μόνο ἀνούσιες ἀντιπαραθέσεις, οἱ ὁποῖες ἀντίκεινται στὴν Ἁγιοπνευματικὴ ὑπόσταση τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς.
Γι’ αὐτὸ ἄλλωστε, δὲν ὑπάρχει οὔτε μία ἀναφορὰ τῶν δύο συντακτῶν στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, εἰς τύπον καὶ τόπον τοῦ ὁποίου καλεῖται νὰ ἵσταται κάθε ἐπίσκοπος. Ἴσως γι’ αὐτὸ πιὰ δὲν ὑπάρχει καὶ ἐνδιαφέρον νὰ φοιτήσουν στὶς θεολογικὲς σχολὲς νέοι φοιτητές, ἐφόσον δὲν προκαλοῦνται ἀπὸ σοβαρὸ ἐπιστημονικὸ παράδειγμα γραφῆς.
Τὸ πόσο δίκαιο εἶχε ὁ Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης γιὰ τὴ μὴ ἵδρυση τμήματος ἰσλαμικῶν σπουδῶν –ἐντός τοῦ τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ- φανερώνεται περίτρανα καὶ ἀπὸ τὸν ἀριθμὸ τῶν εἰσακτέων στὸ Τμῆμα στὶς Πανελλαδικὲς Ἐξετάσεις 2023. 2 (δύο) μόνο ἄτομα! Αὐτό, τὰ λέει ὅλα! Δηλώνει τὴν πλήρη ἀπαξίωση τῆς ἑλληνικῆς κοινωνίας ὡς πρὸς τὸ τμῆμα ἰσλαμικῶν σπουδῶν!
Δυστυχῶς ὅμως, μαζὶ μὲ αὐτό, ὅπως ἤδη σημειώθηκε, ἀπαξιώνεται καὶ τὸ Τμῆμα Θεολογίας ΑΠΘ, στὸ ὁποῖο φέτος εἰσῆλθαν κάτω ἀπὸ 30 (τριάντα) στὸν ἀριθμὸ φοιτητές! Εἶναι γεγονὸς πλέον ὅτι τὰ μέλη ΔΕΠ, δηλαδὴ οἱ καθηγητὲς τοῦ ἐν λόγῳ Τμήματος, εἶναι περισσότεροι ἀπὸ τοὺς φοιτητές! Οἱ συντάκτες τοῦ ἄρθρου αὐτοῦ, τόσο δηλαδὴ ἡ καθηγήτρια Θρησκειολογίας, Ζιάκα Ἀγγελικὴ, ὅσο καὶ ὁ ἐπίκουρος καθηγητὴς τῆς Ποιμαντικῆς Ἠθικῆς τῶν Ἐπιστημονικῶν Ἐφαρμογῶν Πέτρος Παναγιωτόπουλος, ποὺ ἀπὸ τὰ ἀντικείμενά τους φανερώνεται ὅτι δὲν σχετίζονται ἀμιγῶς μὲ τὴ γνώση τῶν ἰσλαμικῶν σπουδῶν, καλὸ εἶναι νὰ ἀφήσουν τὰ θρησκευτικοπολιτικὰ εὐχολόγια, ὑπὲρ τῆς ἔγκριτης γνώσης ποὺ πρέπει νὰ προσφέρουν στὸν λαό, ποὺ τοὺς πληρώνει μὲ τὸν ἱδρῶτα του.