Μόρφου Νεόφυτος: ”ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ΄ ένας άλλος Μέγας Φώτιος!” Μακάριος, ο Φωτιστής της Αφρικής των μαύρων… ως ιεράρχης και ιερουργός και ιεραπόστολος μέσα από συνέντευξη του Μητροπολίτη Μόρφου Νεόφυτου. Ένα ακόμη ”σεμινάριο” Εκκλησιαστικής Ιστορίας και όχι μόνο από τον Μητροπολίτη Μόρφου :
”είναι αξιοθαύμαστο.. παρά τα πολλαπλά εκκλησιαστικά του καθήκοντα δεν παραμέλησε ποτέ τα εκκλησιαστικά του καθήκοντα …..το λειτουργικό ήθος του Μακαρίου η ασκητική και λιτοδίατην παρουσία του η αγάπη του στις τακτικές λειτουργίες
Πρώτη προσφορά του Μακαρίου στη σημερινή εκκοσμικευμένη Κύπρο είναι ότι ήταν ο τελευταίος αρχιεπίσκοπος Κύπρου που κράτησε την λειτουργική παράδοση του τόπου αλλά και της μείζονος Ορθοδοξίας όπως την παρέλαβε από τους προκατόχους του κι εννοώ τη μυστική ανάγνωση των ευχών. Είναι ο τελευταίος που κράτησε αυτόν τον τρόπο προσευχής κατά τη λειτουργία. Ό,τι παρέλαβε από προκατόχους του είχε ένα σεβασμό ως προς το λειτουργικό του ήθος…. Τήρησε αυτό που μου είπε ο Άγ. Πορφυριος ”Μην αλλάξεις τίποτα πριν καταλάβεις αυτά που υπάρχουν”
Εκ δευτέρου διέσωσε όλο το μουσικό παραδοσιακό πλούτο. Η τέχνη βυζαντινής μουσικής επί Μακαρίου γνώρισε ακμή και άνθηση ζήσαμε την εποχή Απ.Βαρνάβα -Μακαρίου μετά άχισαν οι νεωτερισμοί.
Η παρουσία Μακαρίου μέσα στην λειτουργική ζωή του λαού σε μυστήρια σε γιορτές ήταν έντονη. Τα Κύπρια Μηναία ήταν ιδέα του Μακαρίου να συνταχθούν κάνοντας κατάλογο πάντων των εν τη νήσω Κύπρω διαλλαμψάντων αγίων κι εκδίδει το μικρό πόνημα ”Κύπρος η Αγία Νήσος” γίνεται αγιολόγος κατάγραψέ όλα τα ονόματα Αγίων με σύντομες βιογραφίες επέδειξε έντονη αγάπη προς τοπική του Εκκλησία και ήξερε πόσα πολλά οφείλουμε σε όλους αυτούς.
Αγιολογία μουσική λειτουργικό βίο για α’ φορά αποκτά η Κύπρος μουσείο βυζαντινό.
Εκμεταλλεύθηκε και αξιοποίησε την πολιτική του δυνατότητα και δύναμη για να κατοχυρώσει τα εκκλησιαστικά θέσμια της Κύπρου. Στο α Σύνταγμα Κύπρου το 1960 που είναι και σημερινό κατοχυρώνει για α’ φορά τα προνόμια εκκλησίας Κύπρου όπως αυτά διαφυλάχθηκαν μέσα σ’ αγγλοκρατία και τουρκοκρατία για να μπορεί η εκκλησία Κύπρου και θεσμικά να έχει ένα ξεκάθαρο ρόλο και σχέση με το κράτος και την κοσμική εξουσία. Η Εκκλησία Κύπρου είναι η μόνη Εκκλησία που έχει μια ξεκάθαρη σχέση συναλληλίας και συμπόρευσης με το κράτος και έχει όλα τα δικαιώματα που της εξασφάλισε ο πρώτος της επίσκοπος Κύπρου ο Απ Βαρνάβας . Ο α΄ που έδωσε μισθοδοσία στον κλήρο..
Είχε καλή αγωνία περίσσευμα αγάπης και αγωνιά και για την Ορθοδοξία κι άλλων ανθρώπων της γης. Αξιοποιεί τη σχέση του μέλους τους ηγέτες του Γ κόσμου και κατόπιν των Αδεσμεύτων αξιοποιεί γνωριμίες με Νάσερ Αιγύπτου με Κενυάτα στην Κένυα και το 1971 σε επίσκεψη στην Αφρική στην Κένυα ψηλαφεί τη δυνατότητα να γίνουν βαπτίσεις μαύρων. Έγινε σύμβολο για τους μη Έλληνες της Kύπρου εκτός Κύπρου έγινε σύμβολο αντιαποικιακού αγώνα αντιμπεριαλιστικού αγώνα όπως έλεγαν οι αριστεροί αδερφοί μας. Το ράσο του είναι ένα σύμβολο παίρνει άλλες διαστάσεις το ράσο του γίνεται σημαία ελευθερίας για τους καταπιεσμένους λαούς. Γνωρίζει ότι το ράσο του είναι φορέας όχι μόνο μιας κοσμικής ελευθερίας …..ο Μακάριος ξεκινά από σύμβολο αντιαποικιακού αγώνα και κοσμικής και πολιτικής ελευθερίας και οδηγεί τους μαύρους της Κένυας σε μια πνευματική ελευθερία από θάνατο τη άγνοιας και από τα πνευματικής πονηρίας και της μαγείας. Οι εκτός Κύπρου Ορθόδοξοι που ασχολούνται με ιεραποστολή λένε ότι έχουμε να δούμε Ορθόδοξο ιεράρχη ν΄ασχολείται με την ιεραποστολή από την εποχή του Μ Φωτίου κι από τον καιρόν του Κυρίλλου και του Μεθοδίου. Ένας άλλος Φώτιος που αξιοποίησε τη δύναμη που του έδωσε η πατριαρχική του εξουσία η βυζαντινή του παρουσία η λογιότητά του το κύρος που είχε μέσα στο λαό ..Τι καρποφορία θα έχει η Αφρική όταν οι 5.000 που εβάπτισε ο Κύπρου Μακάριος και η Ορθόδοξη σχολή που φέρει το όνομα του όταν ακόμα σήμερα είναι εκατοντάδες χιλιάδες οι Ορθόδοξοι στη μαύρη Ήπειρο και δεν υπάρχει αφρικανική χώρα χωρίς ορθοδοξία. Έβλεπε σε βάθος χρόνου. Δεν έκανε τίποτα που να είναι εφέ. Εθεμέλιωσε μια ιεραποστολική Εκκλησία Κύπρου που αξιοποίησε τη γειτνίαση της τη γεωγραφική με Αφρική. όχι μόνο ανταποκρίθηκε στην εκκλησιαστική αποστολή, την ξεπέρασε. Θα περάσουν τα χρόνια όλες αυτές οι αψιμαχίες … αν η Ένωσης ήταν τότε εφικτή ή ανέφικτη αν ήταν επίορκος ή δεν ήταν όλα αυτά θα ξεχαστούν...
Αυτό που θα μείνει από την αρχιερατεία θα είναι η ιεραποστολή του το μεγαλύτερο έργο που προσέφερε η ιεραποστολή του στους μαύρους η μεγαλύτερη πρωτοτυπία που επανάφερε από τα χρόνια τα βυζαντινά...Είχε ενόραση ο Μακάριος είχε αποκτήσει ένα λεπτό αίσθημα ο Μακάριος και μπορούσε να αισθάνεται πράματα που έρχονται…. ο Θεός γνωρίζει το μέλλον οι άγιοι και οι φωτισμένοι βλέπουν όσα ο Θεός τους αποκαλύπτει οι σοφοί το διαισθάνονται και οι δαίμονες το εικάζουν το προσεγγίζουν και πολλές φορές πέφτουν έξω… Είχε πάντα ένα ωραίο χιούμορ κα ένα χαμόγελο και μια λεπτή σωκρατική ειρωνεία……”
Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ΄ ο Φωτιστής της Αφρικής, των μαύρων!